
محققان دقیقاً مطمئن نیستید که بیوفیدبک چگونه یا چرا مؤثر است. ولی آنها میدانند که بیوفیدبک باعث آرامسازی (ریلکسیشن) افراد میشود که این امر میتواند، شرایط به وجود آمده در اثر استرس را بهبود بخشد؛ اما تحقیقات محدودی در خصوص این شیوه درمانی وجود دارد. در طی جلسه بیوفیدبک، الکترودهایی به پوست شما متصل میشوند. این الکترودها به یک مانیتور وصل میگردند. از طریق صفحهنمایش و به کمک علائمی همچون صدا، تغییرات نوری و یا تصاویر، ضربان قلب، تنفس، فشارخون، درجه حرارت، میزان عرق کردن و یا فعالیت عضلانی شما نمایش داده میشود. هنگامیکه شما تحت استرس قرار میگیرید، این عوامل دستخوش تغییرات میشوند. سرعت ضربان قلب بالا میرود، عضلات شما سفت میشود، فشارخون افزایش مییابد، تنفستان تند گشته و عرق خواهید نمود. هنگام بروز استرس شما میتوانید این تغییرات را بر روی مانیتور مشاهده نمایید. از طریق بازخوردی که به دست میآورید به کنترل فعالیتهای بدن خود بپردازید.
تمرینات آرام سازی (ریلکسیشن) مورد استفاده در درمان بیوفیدبک
از چندین روش مختلف آرامسازی در درمان بیوفیدبک استفاده میشود، از جمله:
- تنفس عمیق
- آرامسازی پیشرونده عضلانی: به صورت متناوب گروههای مختلفی از ماهیچهها سفت و سپس آرام میشوند.
- تصویرسازی ذهنی: تمرکز بر روی یک تصویر خاص (مانند رنگ و یا شیئی مانند پرتقال) ذهن شما را متمرکز کرده و موجب آرامسازی شما میشود.
- مدیتیشن از طریق تمرکز حواس: تمرکز افکار و رهاسازی از احساسات منفی
همزمان با کاهش ضربان قلب، فشارخون و تنشهای عضلانی، شما بازخورد فوری آن را بر روی صفحهنمایش مشاهده خواهید نمود. در نهایت شما خواهید آموخت که چگونه بدون تجهیزات بیوفیدبک، به کنترل این عملکردهای درونی خود بپردازید.
موارد منع استفاده ازبایوفیدبک
بیوفیدبک یک روش درمانی امن و بیخطر در نظر گرفته میشود. تا کنون عوارض جانبی منفی گزارش نشده است.
کاربردهای بایوفیدبک در فیزیوتراپی
بیوفیدبک میتواند به بهبود بیماریها و شرایط مختلفی کمک نماید.
دردهای مزمن: به کمک شناسایی عضلات سفت شده و سپس یادگیری نحوه آرامسازی آنها، بیوفیدبک میتواند به تسکین درد و ناراحتیهای ناشی از شرایطی مانند فلج بلز ، درد پایین کمر، درد لگن و باسن،دردهای شکمی، اختلالات مفصل گیجگاهی- فکی (TMJ) و بیماری فیبرومیالژیا کمک کند. برای تسکین درد، بیوفیدبک میتواند به تمامی افراد در تمامی سنین کمک نماید، از کودکان گرفته تا بزرگسالان و افراد مسن.
- سردرد: مطالعات زیادی بر نقش بیوفیدبک در سردرد انجامشده است. تنشهای عضلانی و استرس میتوانند میگرن و انواع دیگر سردردها را باعث شوند، همچنین میتوانند علائم سردرد را بدتر کنند. بر اساس شواهد موجود، درمان بیوفیدبک میتواند عضلات را آرام و استرس را کاهش دهد، هردوی این موارد میتوانند شدت و تعداد دفعات سردرد را کاهش دهند. به نظر میرسد بیوفیدبک بهخصوص زمانی که با داروها ترکیب شود، برای سردرد مفید باشد.
- اضطراب: کاهش اضطراب یکی از رایجترین استفادهها از بیوفیدبک میباشد. بیوفیدبک به شما اجازه میدهد هنگام استرس و اضطراب از شرایط بدن خودآگاهی بیشتری داشته باشید. بنابراین شما میتوانید یاد بگیرید چگونه واکنشهای منفی بدن خود را کنترل نمایید.
- بیاختیاری ادرار: بیوفیدبک میتواند به افرادی که به بیاختیاریها مبتلا هستند کمک نماید. بیوفیدبک میتواند به زنان کمک کرده تا به تقویت عضلات لگن پرداخته و کنترل تخلیه مثانه خود را افزایش دهند. پس از چند جلسه از بیوفیدبک، زنان مبتلا به بیاختیاری نیاز به تخلیه ادرارشان کاهش یافته و دفعات بیاختیاریشان نیز کاهش مییابد. بیوفیدبک برای کودکانی که تخت خواب خود را خیس میکنند و همچنین افراد مبتلا به بیاختیاری مدفوع (ناتوانی در کنترل اجابت مزاج) مفید است. برخلاف داروهایی که برای درمان بیاختیاریها استفاده میشود، بیوفیدبک عوارض جانبی آنها را نخواهد داشت.